Pse djemtë i zë gjumi pas seksit? A ka ndonjë arsye shkencore pse një gjini mund të jetë më e predispozuar për një dremitje pas seksit? Autorja shkencore Melinda Wenner Moyer hodhi një vështrim në faktorët e mundshëm që mund të luajnë një rol në këtë fenomen.
Megjithëse femrat ndonjëherë ndihen të përgjumur pas seksit, fenomeni duket më i theksuar tek meshkujt. Cila është arsyeja? Së pari, akti shpesh ndodh natën, në shtrat dhe, në fund të fundit, është fizikisht rraskapitës (shpesh më shumë për burrin sesa për gruan, megjithëse kjo sigurisht ndryshon).
Pra, kur seksi përfundon, është e natyrshme që një djalë të ndihet i përgjumur. Së dyti, një hulumtim duke përdorur tomografinë me emetim pozitron (PET) ka treguar se në mënyrë që një person të arrijë orgazmën, një kërkesë parësore është të heqë dorë nga “të gjithë frikërat dhe ankthi”.
Kjo gjithashtu ka tendencë të jetë relaksuese dhe mund të shpjegojë përgjumjen. Pastaj është biokimia e vetë orgazmës. Hulumtimet tregojnë se gjatë ejakulimit, burrat lëshojnë disa kimikate të trurit, përfshirë norepinefrinën, serotoninën, oksitocinën, vazopresinën, oksidin nitrik (NO) dhe hormonin prolaktinë.
Prolaktina është i lidhur me ndjenjën e kënaqësisë seksuale, dhe gjithashtu ndërmjetëson “kohën e rikuperimit” që burrat e dinë mirë. Nivelet e prolaktinës janë natyrisht më të larta gjatë gjumit dhe kafshët e injektuara me kimikatin lodhen menjëherë.
Kjo sugjeron një lidhje të fortë midis prolaktinës dhe gjumit, kështu që ka të ngjarë që lirimi i hormonit gjatë orgazmës t’i bëjë meshkujt të ndihen të përgjumur. Oksitocina dhe vazopresina, dy kimikate të tjera të lëshuara gjatë orgazmës, janë gjithashtu të lidhura me gjumin.
Lëshimi i tyre shpesh shoqëron atë të melatoninës, hormonit kryesor që rregullon orën e trupit tonë. Oksitocina gjithashtu mendohet se zvogëlon nivelet e stresit, gjë që përsëri mund të çojë në relaksim dhe përgjumje. Po arsyet evolucionare të përgjumjes pas seksit?
Është gjithashtu e mundur që përgjumja të jetë vetëm një “efekt anësor” i lidhur me një arsye evolucionare për lirimin e oksitocinës dhe vazopresinës. Përveç që lidhen me gjumin, kimikatet janë të përfshira ngushtë në atë që quhet “lidhja në çift”, lidhjen shoqërore që bashkëshortët e ndajnë zakonisht.
Lëshimi i këtyre kimikateve të trurit gjatë orgazmës rrit ndjenjat e besimit midis partnerëve seksualë, gjë që mund të shpjegojë pjesërisht lidhjen midis seksit dhe lidhjes emocionale. Kjo është e favorshme nëse çifti ka një fëmijë, pasi rritja bashkëpunuese e fëmijëve maksimizon shanset e të riut për të mbijetuar.
Përfundimi është ky: Ka shumë arsye të mundshme biokimike dhe evolucionare për përgjumjen pas seksit, disa të drejtpërdrejta dhe disa të tërthorta – por askush nuk i ka identifikuar ende shkaqet e sakta.