Presidenti Vladimir Putin i merr seriozisht përvjetorët e festave ruse. Nuk ishte rastësi që pushtimi i tij në Ukrainë erdhi një ditë pas Ditës së Mbrojtësit të Atdheut, një festë e arritjeve ushtarake të Rusisë. Ishte në të njëjtin rast në vitin 2014 kur Putini hodhi hapin e parë në aneksimin e Krimesë nga Ukraina, përmes protestave të orkestruara pro-ruse në gadishull, shkruan CNN.
Udhëheqësi kishte shpresuar qartë se do të kishte më shumë për të festuar deri në këtë Ditë Fitore të hënën, datat më patriotike të vendit, duke shënuar rolin e Bashkimit Sovjetik në mposhtjen e Gjermanisë naziste në Luftën e Dytë Botërore. Ishte më 8 maj 1945, (9 maj në zonën kohore të Moskës) që Gjermania nënshkroi Instrumentin e dorëzimit në Berlin, duke i dhënë fund luftimeve në Evropë. BRSS pësoi humbjet më të mëdha nga çdo komb – rreth 27 milionë ushtarë dhe civilë vdiqën.
Putin dhe qeveria e tij kanë thënë vazhdimisht se qëllimi i të ashtuquajturit “operacion special” i tyre është “denazifikimi” i Ukrainës dhe se çlirimi i vendit nga nazistët është një çështje e mbijetesës së Rusisë. Është një argument që nuk ka peshë reale; një mbulesë flagrante për revanshizmin rus.
Edhe pse makina e propagandës së Kremlinit, e lyer mirë, ka funksionuar, do të jetë e vështirë për Putinin që të hënën t’i kthejë humbjet e Rusisë në fitore të vërtetë.
Sido që të jetë, operacioni në Ukrainë ka qenë një siklet për të, të paktën në skenën ndërkombëtare.
Ushtria ruse e tejkalon atë të Ukrainës në çdo masë, edhe me armët e rënda që po dërgon Perëndimi, megjithatë ajo nuk arriti të pushtojë territorin në veri, e lëre më kryeqytetin, Kievin, dhe po përpiqet të bëjë përfitime edhe në lindje, ku tani është e fokusuar.
Forcat e armatosura të Ukrainës pretendojnë se Rusia ka humbur më shumë se 24,000 trupa në pak më shumë se dy muaj, dhe më shumë se 1,000 tanke, mbi 2,600 automjete të blinduara dhe qindra avionë. Megjithatë, është e pamohueshme që ushtria ruse është dobësuar.
Kryqëzori rus me raketa të drejtuara Moskva, dikur xhevahiri i kurorës së flotës së saj të Detit të Zi, tani është një rrënim, i ulur i shkatërruar në thellësi të detit.
Ndërkohë, armiqtë e Putinit në Perëndim, të cilët Rusia ishte përpjekur aq shumë t’i përçante me vite, janë gjithnjë e më të bashkuar, të gjithë për kauzën e sigurimit të fitores për Ukrainën.
Emily Ferris, një studiuese me Institutin Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara, tha se dështimet e Rusisë kishin qenë kryesisht logjistike.
Disa nga problemet logjistike që ata kishin ishin pjesërisht sepse ata kurrë nuk arritën të merrnin fare qendrat kryesore hekurudhore, sinqerisht, në të gjithë vendin. Dhe për shkak se forcat tokësore të motorizuara ruse mbështeten në hekurudhat për të lëvizur të gjitha trupat e tyre, pajisjen dhe tanket e tyre.
Për shkak se ata kurrë nuk arritën t’i kontrollonin ato qendra, ata kurrë nuk arritën të shtyjnë veçanërisht larg në territorin ukrainas, dhe kjo do të thoshte se më pas duhej të mbështeteshin në aftësitë jashtë rrugës”, tha ajo.
Forcat ruse në vend të kësaj u zhvendosën me kamionë dhe tanke me lëvizje të ngadaltë, shumë prej të cilave u zhytën në baltë, pasi moti më i ngrohtë parandaloi ngrirjen e tokës dhe lejimin e lëvizjes më të lirë, shtoi Ferris.
Edhe në lindje, ku forcat ruse po përpiqen të përparojnë përmes rajonit të Donbasit, fitimet e tyre kanë qenë të kufizuara. Rebelët pro-rusë janë instaluar në rajonet e vetëshpallura separatiste të Donetsk dhe Luhansk për vite me radhë, por megjithatë, Rusia nuk i ka aneksuar ato zona dhe forcat e saj po luftojnë për të kapërcyer një rezistencë të ashpër ukrainase në qytetet e mëdha.
Një univers alternativ
Megjithatë, i ulur në Rusi, është e lehtë të mendosh se lufta do të planifikohet. Propaganda ruse po vërshon median, e cila është pothuajse tërësisht e kontrolluar nga shteti, por në mars qeveria miratoi gjithashtu një ligj që bën të paligjshëm “lajmet e rreme” për ushtrinë, një krim që vjen me një dënim maksimal prej 15 vitesh burg.
Si rezultat, protestat kundër luftës që ndodhën në Rusi në javët e para të pushtimit kanë përfunduar. Dhe media është në masë të madhe në përputhje me ligjin e ri.
Në të vërtetë, Rusia po ecën përpara me forcë. Është në mes të një beteje të zgjatur në qytetin port juglindor të Mariupolit, ku forcat e tij po bombardojnë intensivisht një fabrikë të madhe çeliku që nuk ka arritur ta kapë. Nëse bima bie, qyteti është pak a shumë në duart e tyre.
Raportet e inteligjencës tregojnë se Rusia mund të planifikojë të aneksojë Luhanskun dhe Donetsk “diku nga mesi i majit” dhe gjithashtu mund të shpallë dhe aneksojë një të ashtuquajtur “republikë popullore” në qytetin juglindor të Khersonit, sipas ambasadorit të SHBA në Organizatën për Sigurinë. dhe Bashkëpunimi në Evropë Michael Carpenter.
Çdo përparim është përforcuar në mediat ruse, ku mesazhi i suksesit është shumë i qartë, tha për CNN Tatiana Stanovaya, themeluese e firmës së analizës politike R. Politik.
“Mesazhi është se Rusia po ecën sipas planit dhe gjithçka po shkon siç duhet, se ka disa përfitime. Rusia ka deklaruar se mori Mariupolin dhe kështu gjithçka po shkon sipas planit”, tha ajo.
Sipas sondazheve të Qendrës Levada, të cilat tregojnë se jo vetëm shumica dërrmuese e rusëve e mbështesin luftën, por 68% e rusëve mendojnë se operacioni po ecën me sukses, ky mesazh po kalon në mënyrë efektive te populli rus. Popullariteti i Putinit është rritur gjithashtu në 82%, pasi mbeti me kokëfortësi në vitet ’60 që nga goditja e pandemisë Covid-19 deri në shkurt, muaji i pushtimit të Rusisë. Votimi në Rusi duhet të merret me një kokërr kripë, megjithatë, duke qenë se njerëzit janë subjekt i një rryme propagande dhe mospajtimi nuk tolerohet.
Stanovaya shtoi se kishte një narrativë shtesë në mediat shtetërore se Rusia është viktima në këtë luftë dhe se vendi po vepron në mbrojtje.
“Kur jeni duke parë TV rus për disa ditë, mund të filloni të besoni se ne jemi në një rrezik të madh të nazistëve ukrainas. Se ne jemi të pambrojtur, që duhet, duhet të ngrihemi dhe të mbrohemi, përndryshe është çështje Ekzistenca ruse”, tha ajo.
Putini nuk ka nevojë as të përdorë të hënën për të shpallur ndonjë lloj fitoreje, argumentoi Stanovaya. Ai do të duhet vetëm të bazohet në emocionet antinaziste të festës për të konsoliduar justifikimin e tij për luftën.
Bota pret
Ndërsa rusët do të dëgjojnë fjalimin e Putinit për Ditën e Fitores, po ashtu edhe udhëheqësit dhe vëzhguesit globalë, të etur për të mësuar se ku mund ta çojë Putini luftën e tij më pas. Ka pasur shumë spekulime, por si gjithmonë me Presidentin rus, askush nuk e di.
Ka një ndjenjë në rritje të nervozizmit që me kaq pak për t’i treguar botës — nëse jo rusëve — më shumë se dy muaj pas luftës, Putini mund të dyfishojë “operacionin e tij special”.
Sekretari i Mbrojtjes i Mbretërisë së Bashkuar Ben Wallace madje tregoi javën e kaluar që Putini mund të heqë maskën e tij të një “operacioni special” dhe të shpallë luftë. Një veprim i tillë mund të shkaktojë një mobilizim të madh të luftëtarëve rusë, madje edhe të rekrutëve civilë.
Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov të mërkurën e hodhi poshtë sugjerimin e Wallace si “të pakuptimtë”. Por nëse ushtria ruse vazhdon të shterohet me shpejtësinë që është, nuk është e pamundur që Putin ta marrë atë vendim në një moment.
Andrei Kolesnikov, një bashkëpunëtor i lartë në Carnegie Endowment for International Peace, tha se ai mendon se plani fillestar i Putinit ishte të shpallte fitoren dhe t’i jepte fund armiqësive të hënën.
“Por është e qartë se lufta po zvarritet dhe plani i Putinit nuk po bëhet më i qartë. Por ai duhet të bëjë një gjest simbolik ose praktik”, tha ai.
Në vitet e Putinit, mitologjia rreth Luftës së Dytë Botërore është metamorfozuar. Historianët vënë në dukje se ajo lavdëron sakrificën sovjetike, ndërsa minimizon gatishmërinë e Stalinit për të shpërdoruar jetë njerëzore.
Ai zbardh kapitujt më të errët të luftës: Pakti i BRSS me Gjermaninë naziste që shërbeu si një prelud i luftës; dëbimi me shumicë i popullsive të tëra që konsideroheshin të pabesueshme nga sovjetikët; dhe përdhunimet masive nga ushtarët sovjetikë në Gjermaninë e pushtuar gjatë ditëve të fundit të luftës.
Edhe një paradë bazë e njohur si “Regjimenti i Pavdekshëm” për të nderuar ata që vdiqën në luftë është kooptuar nga qeveria. Putini tani në mënyrë rutinore drejton vetë marshimet. Stalini — i cili refuzoi të besonte se ushtria e Adolf Hitlerit do të pushtonte Bashkimin Sovjetik kur e bëri — po festohet gjithnjë e më shumë si hero më 9 maj, jo si lideri që u zu në befasi në sulmin gjerman të vitit 1941.
Dhe të hënën, rëndësia e 9 majit mund të ndryshojë përsëri, në varësi të asaj që Putini ka për të thënë.
