Ka ndodhur një mosmarrëveshje rekord për marrjen e pasaportës. Dje votuesit në mbledhjen e buxhetit refuzuan kërkesën e një çifti kosovar në qytetin Uttwil të Zvicrës për herë të dytë. Ata akuzohen për mungesë të integrimit shoqëror, të cilët gjithashtu i detyrohen t’i japin para të komunës, kështu të paktën thonë nga komuniteti atje, shkruan Gazeta Sinjali.

Ky rast i jashtëzakonshëm në çdo drejtim përfundoi përkohësisht të martën në mbrëmje pas 13 vjetësh. Uttwiler refuzoi natyralizimin e një çifti kosovar me 77 vota pro dhe 11 abstenime. Tashmë shtatë vjet më parë, ata e refuzuan përsëri pasaportën e tyre zvicerane.

Kryetari i Komunës, Richard Stäheli shpjegoi pse këshilli i qytetit unanimisht rekomandoi që asambleja të refuzonte kërkesën e burrit dhe gruas së tij. Staeheli bisedoi për gjysmë ore. Kishte gjashtë faqe përpara tij në të cilat ai kishte shkruar me shkronja të vogla historinë e një gruaje, dhe më pas e përshkroi përpjekjen e dëshpëruar të dy personave për t’u bërë zviceranë. “Unë kurrë nuk kam dëgjuar diçka të ngjashme me të”.

Procesi i natyralizimit nuk ka zgjatur kurrë kaq shumë.

Stephan Felber thotë se është në të vërtetë e pazakontë që një procedurë mund të zvarritet për një kohë kaq të gjatë. 

Arsyet pse autoritetet refuzojnë aplikimin për natyralizim janë tani pjesërisht të njëjtat si më parë, tha Stäheli: Çifti që u zhvendos në 1996 janë ende të integruar në mënyrë joadekuate shoqërore në fshat.

Ata gjithashtu i kanë borxh komunitetit. Familja ka marrë ndihmë sociale ndërmjet 1998 dhe 2005 dhe midis 2014 dhe 2016 dhe nuk i kanë kthyer deri më sot. Pretendimet nga shtatë vitet e para janë parashkruar, por jo ato nga e kaluara e afërt, tha Stäheli. Çifti mohon borxhet e papaguara dhe ka kundërshtuar vendimin përkatës.

Gjykata federale tashmë është marrë me këtë çështje dy herë.

Çifti po ashtu më vonë deklaruan  se asambleja komunale është e njëanshme dhe pa sukses kërkuan që kantoni të vendoste për aplikimin e tyre ose të paktën të paraqiste një kërkesë për popullatën.

Çifti kishte më shumë fat me ankesën e tyre kundër vendimit të parë negativ të Uttwilers në 2013.

Gjykata Federale hodhi poshtë çështjen në vitin 2015 në gjykatën administrative, e cila në 2016 e deklaroi votimin të pavlefshëm tre vjet më parë.

Arsyeja: Komuna nuk ishte në gjendje të vërtetojë njohurinë e dobët të gjermanishtes, siç pretendonte komuna, pasi që nuk kishte në dorë ndonjë rezultat të një testi gjuhësor.

Loja filloi nga e para dhe përfundoi përsëri në gjykatën federale, e cila këtë herë nuk iu përgjigj pozitivisht ankesës së çiftit. Për shkak se legjislacioni kishte ndryshuar ndërkohë, çifti pati paraqitur një kërkesë të re për natyralizimin.

Pavarësisht se janë të ftuar, çifti nuk është paraqitur në takim.

Çifti mund t’ua kishin shpjeguar Uttwilers të martën. “Ne i ftuam të dy”, tha Staeheli. Për arsye shëndetësore dhe për shkak të zhgënjimit me qëndrimin e këshillit bashkiak ndaj tyre, çifti e kishte anuluar takimin. Në vend të kësaj, të dy shpërndanë fletëpalosje në fshat duke u kërkuar atyre që të natyralizoheshin.

Një grua tha se po pyeste pse të dy vërtet dëshironin të kishin pasaportën zvicerane. Të dy nuk do të përballeshin me dëbimin. “Dhe unë e njoh burrin si një person miqësor”. Ai nuk e dinte, tha Staeheli duke përfunduar se “Ne jemi krejtësisht joemocionalë në këtë çështje”. /Gazeta Sinjali/