Thijs Reuten, raportuesi i Parlamentit Evropian për liberalizimin e vizave për Kosovën, shpreh qëndrimin e tij mbi negociatat me presidencën çeke, që do të çojnë në vendimin përfundimtar për lëvizjen afatshkurtër pa viza për qytetarët e Kosovës në zonën Schengen.
Reuten, në një intervistë për “ABC News Albania”, shprehet se negociatat me presidencën çeke do të fillojnë para Krishtlindjeve për të përfunduar sa më shpejt të jetë e mundur.
Eurodeputeti ndalet gjithashtu te sistemi ETIAS, që sipas tij, ishte një rregull e re që u vendos në mes të lojës. Por Reuten thekson se do të luftojë që vendet kandidate të mos paguajnë për ETIAS për vizat afatgjata.
Pyetje: Ambasadorët e Bashkimit Evropian aprovuan një mandat negociues për lëvizjen afatshkurtër pa viza për Kosovën. Tani presidenca çeke duhet të negociojë me Parlamentin Evropian. Ju jeni raportuesi i Parlamentit Evropian për liberalizimin e vizave për Kosovën. Së pari, si e shihni ju vendimin e ambasadorëve?
Reuten: Është fantastike që më në fund kjo marrëveshje u arrit. Është një detyrim afatgjatë ndaj Kosovës. Është një vendim, që duhet të ishe marrë shumë vite më parë, pasi Kosova i ka plotësuar kriteret prej shumë vitesh. Jam i gëzuar që e hodhëm këtë hap. Presidenca çeke ka vendosur kontakte me zyrën time. Është e qartë, se Parlamenti Evropian nuk do jetë faktor bllokues.
Ne jemi të gatshëm të negociojmë sa më shpejt të jetë e mundur, shpresojmë para Krishtlindjeve për të ecur përpara dhe për të mbaruar këtë proces. Duhet të sigurojmë, që qytetarët e Kosovës të përfitojnë nga liberalizimi i vizave sa më shpejt të jetë e mundur. Shpresoj, që më në fund, ky vend që ishte lënë jashtë liberalizimit të vizave, do të përfitojë nga kjo. Është një lajm pozitiv. Kemi nevojë për këtë.
Ne kemi nevojë për lajme të mira në Ballkanin Perëndimor, pasi është e domosdoshme që ne të përafrojmë rajonin me ne sa më shpejt të jetë e mundur dhe ta vendosim atë rrugën e duhur për anëtarësimit në BE-së kur të përmbushen kushtet. Ky hap është vërtet historik, pasi do të bëjë të mundur, që kosovarët do të udhëtojnë më lehtë për t’u takuar me familjen e tyre dhe për të vizituar shtetet e BE-së por gjithashtu. Por gjithashtu e anasjellta. Do të ketë më shumë kontakte, më shumë ndërveprim, kjo është vërtet e rëndësishme dhe ne kemi nevojë për këtë.
Pyetje: Një prej shqetësimeve që janë shprehur mbi këtë vendim ishte dhe lidhja midis hyrjes në fuqi të vendimit për liberalizimin e vizave për Kosovën dhe sistemit ETIAS. Ç’mendoni për këtë ?
Reuten: Personalisht, mendoj, se ETIAS është një tjetër shembull, që tregon se si vendoset një rregull e re në mes të lojës. Kjo nuk ishte ajo që kërkoi Parlament Evropian. Ne e prisnim këtë hap me kohë dhe nuk shpresonim aspak që të vendoseshin kushte të reja në tavolinë. ETIAS ilustron pikërisht një nga ato kushte. Por tani le t’i japim bekimin tonë vendimit, sepse kemi një vendim historik për kosovarët. Më në fund do kemi liberalizimin e vizave për kosovarët. Shpresojmë që ETIAS të hyjë në fuqi sa më shpejt të jetë e mundur, pasi tani që çështja lidhet me ETIAS duhet të sigurojmë që qytetarët e Kosovës të përfitojnë sa më shpejt të jetë e mundur. Në të gjitha rastet, jo më vonë se janari 2024, por shpresojmë para kësaj date.
Nuk ishte zgjedhja ime, që procesi të lidhej me ETIAS. Madje, ETIAS bëhet një problem edhe për vendet e tjera në rajon, pasi është një lloj barre e re për aplikimin e vizave me një kosto të caktuar. Nuk e zgjodha unë këtë, ndaj do më duhet të luftoj edhe për këtë. Propozimi im është që të përjashtoj vendet kandidate dhe Kosovën, që po përafrohet më shumë me BE-në, nga pagesa 7 euro kur ata aplikojnë për një vizë, pasi vendet kandidate duhet të kenë tjetër trajtim nga vendet e tjera të botës.
Pyetje: Si raportues i Parlamentit Evropian, a do të ndryshoni datën e hyrjes në fuqi ? A e keni mandatin për ta ndryshuar datën, pasi do të komplikojë procesin edhe nëse ju do të dëshironit një gjë të tillë?
Reuten: Kjo është një pikë e drejtë. Siç thashë, ne si Parlament Evropian jemi të angazhuar për liberalizimin e vizave për Kosovën. Ajo që nuk duam është të krijojmë një situatë, ku të ketë shtyrje të mëtejshme të procesit. Ndaj, ne duam ta bëjmë sa më shpejt të jetë e mundur. Nëse ka një mundësi për ta përmirësuar pak propozimin, do ta bëj, por gjithnjë duke patur parasysh perspektivën e qytetarëve në Kosovë, pasi ata e meritojnë këtë. E meritojnë prej vitesh, por tani duhet ta bëjmë sa më shpejt të jetë e mundur.
Pyetje: Sa e gjatë është kjo procedurë?
Reuten: Kjo varet nga shpejtësia me të cilën secili aktor bën punën e tij. Ne do ta bëjmë sa më shpejt të jetë e mundur. Ne do të fillojmë diskutimet me presidencën çeke shpresojmë para Krishtlindjeve. Pas kësaj ne do t’i nxisim të gjithë për të avancuar sa më shpejt të jetë e mundur. Edhe nëse nuk do të jetë në kompetencën time, do të nxisë palët përpara, që vendimi të merret sa më shpejt të jetë e mundur.
